Licht op het levenseinde
Medische Sectie conferentie
gehouden op 9 februari 2013
Op zaterdag 9 februari 2013 organiseerde de Medische Sectie van de Antroposofische Vereniging de conferentie Licht op het levenseinde in conferentiecentrum de Reehorst in Ede.
Van deze conferentie zijn verslagen verschenen.
Zie hiervoor de pagina: “Verslagen”.
De conferentie is gericht op werkers in de gezondheidszorg. Gedacht wordt aan de antroposofische gezondheidszorg, de hospicebeweging, de terminale zorg, verpleeghuizen, psychiatrie.
Het streven is een open conferentie waar de verschillende gezichtspunten en werkervaringen vanuit al deze werkgebieden elkaar kunnen aanvullen en inspireren.
Doodgaan doen we allemaal. Allemaal kennen we ervaringen uit onze omgeving. Doodgaan kun je niet voor een ander doen. Ieder maakt zijn eigen doodsproces door. Dat kan een eenzaam gebeuren zijn, met angst en pijn. Er kunnen ook bijzonder mooie ervaringen zijn. Verzorgen van stervenden is van oudsher één van de pijlers van de christelijke traditie.
Tegenwoordig dragen presentiebenadering, terminale zorg, hospicebeweging en antroposofische therapieën daaraan bij. Suïcide, hulp bij zelfdoding en euthanasie zijn beladen onderwerpen waar heel verschillende gezichtspunten over bestaan.
Hoe kun je tot een genuanceerde benadering komen, waarbij de medemens als mens centraal staat?
In inleidingen en werkgroepen staan thema’s centraal als:
- Welke beelden zijn er van het sterven en wat gebeurt er daarna
- Wat behelst palliatieve zorg en de bijdrage van vrijwilligers in de terminale begeleiding
- Wat gebeurt er rond suïcide
- Waarom vragen mensen om euthanasie?
De thema’ s worden verder uitgewerkt in interactieve werkgroepen over zingeving, rouw verwerking, wat gebeurt er in het leven na de dood, suïcide preventie, medische zorg in de laatste levensfase, palliatieve sedatie, waarom vragen mensen om euthanasie, orgaantransplantatie, verhalen, kunst, muziek, euritmie en uitwendige therapieën.
Programma
- 09.30 Inloop, koffie en thee
- 10.00 Welkom, Koop Daniëls
- 10.05 Zingen, Astrid Schoots
- 10.15 Geboorte en dood: een weg van groei en ontwikkeling - Margarete van den Brink
- 11.00 Euritmie - Nicola Anasch & Martin Tobiassen: 'In de schaduw van mijn ziel'.
- 11.15 Licht in de laatste levensdagen - Marinus van den Berg
- 11.45 Koffie/lunch
- 13.10 Werkgroepen
- 15.00 Thee/koffie
- 15.30 Euritmie - Nicola Anasch & Martin Tobiassen: 'In de schaduw van mijn ziel'.
- 15.45 Zelfdoding; uit dwang, als mogelijkheid of een oplossing? - Wilfried Minne
- 16.15 Zingen
- 16.25 Waarom vragen mensen om euthanasie? - Madeleen Winkler
- 16.55 Afsluiting
- 17.00 Einde