Werkgroepen
1. Pijn en pijnbestrijding aan het einde van het leven: hoe kunnen we daar in deze tijd mee omgaan?
Marie-José Gijsberts, specialist ouderengeneeskunde en palliatief consulent IKNL
In deze werkgroep wordt een panorama geschetst over de technische en wettelijke mogelijkheden om pijn en lijden te bestrijden in deze tijd. Deze mogelijkheden (en hoe die worden ingezet aan het eind van het leven) laten ook zien hoe wij, als patiënten, hulpverleners en dierbaren, ons verhouden tot pijn en lijden. Deze werkgroep wil hierin inzicht geven en van daaruit ook andere mogelijkheden zichtbaar maken om met pijn en lijden om te gaan.
2. Sporen van pijn
Maathe Commerina Booth, sociaal pedagoog en psychosociaal therapeut en Joke Goudswaard, psychosociaal therapeut
We lopen tijdens onze levensreis krassen op onze ziel op, die sporen trekken van pijn. Lopen deze sporen dood of leiden ze ergens heen? En is er ook een balsem voor de zielenpijn die helend werkt? In gesprek en biografische oefeningen zoeken we naar antwoorden op deze vragen.
3. Begrijp jij mijn pijnlijke zijn?
Ada Colijn, kunstzinnig therapeut en Elma Thiel, psychiater
Deze werkgroep gaat over het fenomeen emotionele pijn. Deze pijn heeft veel te maken met verdriet. Wij gaan de basisemotie verdriet vanuit de invalshoek van de driften en de zintuigen bespreken en ervaarbaar maken opdat er enthousiasme voor het doorleven van emotioneel leed kan ontstaan. Met als doel dat het verband tussen doorleefde pijn en schoonheid van de ziel zichtbaar wordt.
Deze werkgroep gaat niet door:
4. Van pijn naar parel
Hannie Bakker, fysiotherapeut en Paula Boon, beiden biografisch consulent
Pijnlijke hindernissen in het leven kunnen ons soms (pijnlijk) bewust maken van bepaalde ontwikkelingsthema’s in onszelf. De diverse levensfasen bieden hiervoor specifieke metamorfosekrachten. We willen een cruciale levenshindernis-situatie in een drieluikvorm onderzoeken. Met behulp van tekenen kan onderliggende thematiek oplichten en kunnen parels ontdekt worden. Onder het motto: “Je pijn is het breken van de schaal, die je inzicht omsluit” K. Gibran
5. Baringsnood
Cobi van de Coevering en Marja Brakman, verloskundigen
Hoe gaan wij in de huidige tijd om met pijn bij de baring? Wat is er zoal mogelijk op het gebied van pijnbestrijding. De voorlichting over pijn bij de baring. De functie van pijn bij de baring. Het open staan voor ontvangst van het nieuwe kind, een grenservaring (?).
Deze werkgroep gaat niet door:
6. Pijn in geurig perspectief – Aromazorg en de dimensies van pijn
Madeleine Knapp Hayes-Wellhüner, Complementair Zorgspecialist & Auteur
Geurige essentiële oliën en basisstoffen kunnen een belangrijke invloed hebben op de 4 dimensies van het bekende Pijnmodel van Löser: de nociceptie, de pijngewaarwording, de pijnbeleving en het pijngedrag. Ze kunnen beïnvloed worden door specifieke essentiële oliën die zich richten op fysieke, emotionele, mentale en spirituele ondersteuning.
In de workshops worden deze besproken en in praktische handvatten omgezet.
7. Veiligheid, innerlijke pijn en zelfdestructie.
Silvie Otter, Minke de Haan, behandelcoördinatoren en Joke Hageman, kunstzinnig therapeut
Een korte presentatie van een nieuw behandelaanbod dat sinds kort wordt aangeboden bij de Lievegoed kliniek. De werkgroep wordt begeleid door de therapeuten van dit behandelaanbod. Er is ruimte voor oefening met een aantal onderdelen uit de methodiek aan de hand van casuïstiek. Waarom hanteren mensen met PTSS hun innerlijke pijn vooral door onveilige coping strategieën, zoals middelen gebruik en andere zelfdestructieve acties?
Deze werkgroep gaat niet door:
8. Het afleiden van pijn met ritmische massage
Chris Vree, fysiotherapeut
Is het mogelijk om zonder de pijnlijke plaats aan te raken toch tot pijnvermindering te komen. Welke rol speelt het pentagram hierbij. Zijn er nog andere afleidingsmogelijkheden?
Aan de hand van een casus en demonstratie wordt dit toegelicht.
Gesprek, demonstratie en casusbehandeling
9. Voor wie ik liefheb wil ik heten?
Aglaé Alleman, psychiater-psychotherapeut en Kim van Veen, kunstzinnig therapeut
Het incarnatieproces gaat over een weg vol hindernissen. Hoe worden en maken we onszelf zichtbaar op aarde? Zielenpijn als voorwaarde tot bewustwording en ontwikkeling.
In deze interactieve werkgroep onderzoeken we in gesprek en kunstzinnig werk de verschillende aspecten van zielenpijn in de reis tot menswording.
Deze werkgroep wordt gecombineerd met werkgroep 15
10. Uit het hospice en de huisartsenpraktijk
Josien van Sandick, verpleegkundige en Pauli van Engelen, verpleegkundige
Wat kun je doen voor patiënten met pijn met medicatie en uitwendige therapie?
Inleiding, gesprek en mogelijkheid ervaring op te doen met de uitwendige behandelingen.
11. Artrosepijn: gemberkompres op de nieren
Toke Bezuijen en Tiny Ros, verpleegkundigen
Artrose (OA) is een van de meest voorkomende gewrichtsaandoeningen en zal in de komende decennia verdubbelen. Uit recent onderzoek blijkt dat gemberkompressen op de nieren de pijn bij knieartrose duidelijk vermindert, maar in tegenstelling tot analgetica en steroïdale ontstekingsremmers, zonder bijwerkingen. In deze werkgroep gaan we kijken naar de gemberplant, werpen licht op de nier-dynamiek, voelen mee in de pijn van de artrose en leggen heel praktisch een gember-kompres bij elkaar aan.
12. Omgaan met pijn, op weg naar genezing
Marieke Krans, arts en Jaap van de Weg, arts voor psychosomatiek en ontwikkelingsvragen
Pijn maakt ons wakker, of we dat nu willen of niet. Er speelt iets in ons lichaam of onze ziel dat aandacht trekt. Op deze wekroep kunnen we vele antwoorden geven: onderzoeken, verdoven, negeren, leren kennen, verdragen, ermee leven, proberen te veranderen.
We werken met elkaars ervaringen, in gesprek en kleine opstellingen.
13. Omgaan met de pijn van traumatische ervaringen
Marko van Gerven, psychiater en Erik Baars, arts-onderzoeker, epidemioloog
Patiënten met psychologisch traumatische ervaringen hebben ondraaglijke pijn in de ziel. De kennis en therapieën van de antroposofische gezondheidszorg kunnen bijdragen aan een fasen-georiënteerde behandeling van trauma patiënten (stabilisatie en symptoomreductie, behandeling van traumatische herinneringen en re-integratie en rehabilitatie). We bespreken en demonstreren de bijdragen en bediscussiëren dit in de werkgroep.
14. Herstel, Empowerment en Ervaringsdeskundigheid van mensen die ernstig en aanhoudend psychisch lijden
Wilma Boevink, wetenschappelijk medewerker en Simone Koch, ervaringswerker/trainer bij Mentrum en HEE-docent
In de werkgroep wordt ingegaan op HEE, zoals boven genoemd. Sinds jaar en dag ontwikkelt het HEE-team, bestaande uit cliënten van de langerdurende psychiatrie, herstelondersteuning, manieren om psychiatrische patiënten zich te laten ontwikkelen tot ervaringsdeskundige en innovaties in de psychiatrie. HEE staat voor een vernieuwende visie op aanhoudend psychisch lijden. Documentaire, informatieoverdracht en een ‘herstel-oefening’ voor professionals.
Deze werkgroep wordt gecombineerd met werkgroep 10
15. Omgaan met pijn
Pauli van Engelen, verpleegkundige en Josien van Sandick, verpleegkundige
In deze werkgroep onderzoeken we welke houding je hebt in het omgaan met pijn en lijden bij een ander of bij jezelf. Instinctief reageren we vaak op pijn door vermijding of actie. Het is vaak moeilijk om pijn te accepteren als onderdeel van het leven. Je bewuster worden van je neigingen kan zinvol zijn om meer vrijheid te ervaren in het contact met iemand die pijn heeft of lijdt. We werken met oefeningen.
16. Pijn trekt onze aandacht
Sonja van Hees, verpleegkundige
Pijn trekt altijd onze aandacht. Pijn vraagt van ons als omstanders om wat te doen. We gaan in op eigen ingebrachte voorbeelden waar we er een aantal van kunnen bespreken. Uitgangspunt is samen zoeken welke mogelijkheden we hebben tot doen en misschien wel niet doen en daarmee toch wat doen. Deelnemers leren een handinwrijving aan.
Zie de Samariter voordracht van RS, 14-8-1914: zolang jij de pijn voelt, die mij mijdt…
17. Pijn en aandacht
Bram Tjaden, huisarts/mindfulnesstrainer
Na een korte verkenning van wat mindfulness is zullen we m.b.v. oefeningen onderzoeken welke mogelijkheden en beperkingen mindfulness heeft in het omgaan met pijn en ongemak. Daarbij komt ook aan de orde hoe je met lijden kunt leven.
Interactieve presentatie en meditatieve oefeningen.
18. Welke rol speelt pijn in de ontwikkeling van kinderen?
Hedy van Loon, kinder- en jeugdpsychiater
Aan de hand van praktijkvoorbeelden gaan we verkennen wat de invloed is van omgeving op de wijze waarop kinderen pijn waarnemen en beoordelen. Aan de hand van verschillende beelden (kind met traumatische ervaringen of het autistische kind) uitzoeken hoe deze inwerken op het ontwikkelen van lichaamsbesef. Dissociatie in beeld krijgen.
We zullen dit koppelen aan passende interventies.
Deze werkgroep gaat niet door:
19. Trauma, verwonding en het genezingsproces
Kore Luske, huisarts en Christina van Tellingen, consultatief arts
Hoe kunnen we omgaan met trauma’s? Na zowel psychische als lichamelijke verwonding vinden genezingsprocessen plaats. In deze interactieve workshop verkennen we deze processen, zowel in onszelf als in de fysiologie. Ook pathologische genezingsprocessen komen aan bod.
20. Euritmietherapie als hulp om met pijn om te gaan
Gertrud Mau, euritmist
Er zal geoefend worden: oefeningen bij pijnlijke aandoeningen in de breedste zin, maar ook zullen wij onze eigen bewegingen zo verfijnen dat ze als gebaren voor anderen therapeutisch ingezet kunnen worden.
Programma
- 09.30 Inloop, koffie en thee
- 10.00 Opening
- 10.10 Twee verhalen van ervaringsdeskundigen
- 10.40 Arie Bos: Waar zit de pijn?
- 11.25 Werkgroepen
- 13.00 Lunch
- 14.00 Werkgroepen vervolg
- 15.15 Thee
- 15.45 Yolanthe Cornelisse: Muziek verlicht
- 16.15 Hannie Bakker: De patiënt met pijnklachten in therapie
- 16.50 Afsluiting